Muzikaliteit is toch zeker aangeboren en niet aangeleerd?
Dat ligt maar aan wat je gelooft. Leerkrachten (en mensen in het algemeen) zijn grofweg in te delen in twee groepen:
1. De eerste groep heeft de overtuiging dat muzikaliteit iets is dat ‘nou eenmaal in je zit’. Het is aangeboren. Niet aan te vullen of te vergroten. Deze groep ziet muzikaliteit als een speciaal talent.
2. De tweede groep denkt dat muzikaliteit iets is dat van persoon tot persoon enigszins verschilt, maar dat het uiteindelijk door hun eigen inzet te ontwikkelen is. Voor deze leerkrachten is muzikaliteit als spierkracht: door actief te oefenen, vergroot je je muzikale capaciteiten.
Maar muzikaliteit zit toch wel of niet in je?
Nee, dat is wat je overtuiging je laat geloven. Het is goed om je bewust te zijn van deze (hardnekkige) overtuiging! Want jouw mindset heeft verstrekkende gevolgen. Je draagt ‘m onbewust over op je leerlingen. Jouw mindset bepaalt hun muzikale ontwikkeling. Voor de rest van hun leven.
O jee, is mijn mindset echt zo besmettelijk?
Ja. Als jij de overtuiging hebt dat muzikaal talent aangeboren is, maar niet in jouw genen zit, dan steek je bij voorbaat geen energie in je muzikale ontwikkeling. Je exploreert je muzikale mogelijkheden niet. En slaat de muziekles liever over. Daardoor krijgen je leerlingen niet de kans om hun muzikale mogelijkheden te exploreren. Ze zullen net als jij gaan geloven dat het niet in ze zit. Gevolg: ze ontwikkelen hun potentieel niet.
Dat wil ik niet op m'n geweten hebben...
Precies. Daarom dit blog. Zodat je begrijpt dat muziek altijd stimulering nodig heeft om tot bloei te komen. Onderzoek bewijst keer op keer: muziek is gewoon een kwestie van veel dóen. Je hebt er geen speciaal talent voor nodig. Zoals jonge kinderen van nature weten. Alleen wij, volwassenen, leren ze die wijsheid af. Omdat we ons niet bewust zijn van onze overtuigingen.
Geef eens een voorbeeld dan
Neem de schoolmusical. Geef je kinderen die goed kunnen zingen de microfoon in de hand? Schuif je de leerlingen die minder goed kunnen zingen een beetje naar achteren? Je bevestigt daarmee dat kinderen die goed kunnen zingen speciale gaves hebben. Je zet ze op een voetstuk. Terwijl het waarschijnlijker is dat ze gewoon meer met muziek in aanraking zijn geweest.
Overtuigingen zet je niet zomaar opzij. Maar het is wel goed om je er van bewust te zijn. Want voor je het in de gaten hebt, stimuleer je alleen de kinderen die jouw mindset labelt als ‘speciaal talent’, maar die in feite gewoon verder zijn in hun muzikale ontwikkeling. En schrijf je kinderen die hun potentieel nog niet ontwikkeld hebben af.
Pas als jij jouw muzikale mogelijkheden gaat exploreren door zelf muziek te geven, durven kinderen hun eigen mogelijkheden te exploreren. Dat is waar talentontwikkeling om draait. Jij bent de sleutel. Niet de vakleerkracht of de online muziekjuf, want die bevestigen alleen maar de illusie dat je speciaal talent nodig hebt voor muziek. Jij moet het doen.
En daar kan een methode bij helpen?
Ja. Doordat wij begrijpen dat het gros van de leerkrachten vooral geplaagd wordt door weinig vertrouwen in zijn muzikale vaardigheden. Precies dat knelpunt lossen we op met onze 5 plezierprincipes.
[Jennemieke Snijders (Conservatorium Maastricht & Communicatie Fontys Eindhoven) werkte als muziekjuf en is nu auteur van de muziekmethode Muziek & Meer Digitaal. Daarnaast helpt ze mensen om zich te verbinden met hun eigen muzikale en creatieve talent bij bij Tinksel Muziekcreatie]
